Një rezolutë e paraqitur të hënën nga Rusia në Kombet e Bashkuara që bën thirrje për një hetim ndërkombëtar për sabotim të mundshëm vitin e kaluar në gazsjellësin Nord Stream, nuk ka arritur të fitojë mbështetjen e Këshillit të Sigurimit. Kjo ka çuar në më shumë retorika mes të dërguarve të Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë.
“Mendoj se pas votimit të sotëm, dyshimi se kush qëndron pas aktit të sabotimit në gazsjellësin Nord Stream është fare i qartë”, tha përfaqësuesi rus Vassily Nebenzia.
Projekt-rezoluta e Rusisë mori vetëm tre vota pro – nga ajo vetë, Kina dhe Brazili. 12 anëtarët e tjerë të Këshillit të Sigurimit abstenuan. Një projekt-rezolutë ka nevojë për të paktën nëntë vota pro dhe asnjë veto nga anëtarët e përhershëm për t’u miratuar.
“Dua t’ju kujtoj disa fakte themelore, në sytë e të gjithë botës. SHBA dhe aleatët e saj kanë bërë gjithçka që munden për të siguruar që të mos ketë hetim ndërkombëtar për atë që ndodhi me gazsjellësin Nord Stream në shtator,” tha diplomati Nebenzia pa dhënë prova.
I dërguari i SHBA-së u kundërpërgjigj, duke thënë se Moska po kërkon të diskreditojë hetimet e brendshme të vazhdueshme për shpërthimin dhe të paragjykojë përfundimet e tyre.
“Që kur ndodhën sulmet, Rusia ka fajësuar Shtetet e Bashkuara për kryerjen e tyre”, u tha anëtarëve të këshillit i dërguari amerikan Robert Wood. “Me këto komente, ishte shumë e qartë se Rusia nuk ishte e interesuar për një hetim të paanshëm. Tashmë e kishte vendosur se kush ishte fajtori. Rusia thjesht po luan politikë”.
Rusia ka shfrytëzuar vazhdimisht komentet publike që Presidenti Joe Biden bëri vetëm disa javë përpara se Kremlini të niste pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit të kaluar, duke thënë se nëse pushtimi vazhdon, “nuk do të ketë më një gazsjellës Nord Stream 2. Ne do t’i japim fund”.
Ndërmjet 26 dhe 29 shtatorit 2022, shpërthimet shkaktuan katër rrjedhje në gazsjellësin Nord Stream 1 dhe 2, të cilat kalojnë përgjatë dyshemesë së Detit Baltik dhe që Rusia i përdor për të furnizuar Evropën me gaz.
Dëmi ndodhi në brigjet e Suedisë dhe Danimarkës, të cilët thanë se të paktën dy shpërthime nënujore ndodhën më 26 shtator duke dëmtuar tubacionet e Nord Stream 1 dhe 2, e duke shkaktuar “rrjedhje të mëdha” të gazit natyror me një rreze disa qindra metra të gjerë.
Autoritetet daneze, suedeze dhe gjermane po kryejnë hetime të vazhdueshme për sulmet. Raportet paraprake zbuluan se “shpërthimet e fuqishme” dhe “sabotazhi i rëndë” shkaktuan dëmin.
Në rezolutën e propozuar, Rusia donte që Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres të krijonte një komision ndërkombëtar hetimor të pavarur për të hetuar të gjitha aspektet e sulmeve, përfshirë identifikimin e “autoreve, organizatorëve dhe bashkëpunëtorëve”.
Disa anëtarë të këshillit thanë se një hetim shtesë nuk do të ishte i dobishëm tani dhe kërkuan të pritej për rezultatet e atyre kombëtare. Të tjerë sugjeruan që të vendoset një afat për përfundimin e hetimeve kombëtare, duke thënë se ato nuk duhet të jenë të hapura.
Disa vende perëndimore vunë në dukje interesin e Rusisë për sigurinë e infrastrukturës kritike.
“Shqetësimi i dukshëm i Rusisë për infrastrukturën civile është vështirë të merret seriozisht në kontekstin e sulmit të saj të pamëshirshëm ndaj infrastrukturës civile të Ukrainës gjatë vitit të kaluar”, tha zëvendësambasadori i Britanisë, James Kariuki. “Ky agresion cinik duhet të ndalet”./voa